SIEM و سطح حمله

SIEM و سطح حمله[1]: ارتباطی حیاتی در امنیت سایبری
در عصر فعلی، سازمانها با تهدیدات سایبری پیچیده و متنوعی روبرو هستند که امنیت داراییهای اطلاعاتی آنها را به خطر میاندازد. یکی از چالشهای اساسی در حفاظت از این داراییها، مدیریت و کاهش سطح حمله است. سطح حمله، به مجموعهای از نقاط ورودی و آسیبپذیریها اشاره دارد که مهاجمان میتوانند از آنها برای نفوذ به سیستمها و شبکههای سازمان استفاده کنند. در این میان، سیستم مدیریت اطلاعات و رویدادهای امنیتی (SIEM)، که یکی از ابزارهای قدرتمند در تشخیص و پاسخ به تهدیدات سایبری است، میتواند نقش حیاتی در نظارت و کنترل سطح حمله ایفا کند.
سطح حمله چیست؟
همانطور که گفته شد، سطح حمله به تمام نقاط ورودی و آسیبپذیریهای بالقوهای اشاره دارد که یک مهاجم میتواند از آنها برای نفوذ به یک سیستم، شبکه یا سازمان استفاده کند. این نقاط ورودی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- سختافزار: سرورها، روترها، سوئیچها، لپتاپها، دستگاههای موبایل، و هر دستگاه دیگری که به شبکه متصل است.
- نرمافزار: سیستمعاملها، برنامههای کاربردی، دیتابیسها، و هر نرمافزاری که روی دستگاهها اجرا میشود.
- شبکه: فایروالها، روترها، سوئیچها، و سایر تجهیزات شبکهای که ارتباطات را بین دستگاهها برقرار میکنند.
- کاربران: کارکنان، پیمانکاران، و سایر افرادی که به سیستمها و دادههای سازمان دسترسی دارند.
- محیط فیزیکی: ساختمانها، اتاقهای سرور، و سایر مکانهای فیزیکی که تجهیزات و دادههای سازمان در آنها قرار دارند.
هر یک از این اجزا میتواند حاوی آسیبپذیریهایی باشد که مهاجمان میتوانند از آنها سوءاستفاده کنند. به عنوان مثال، یک نرمافزار قدیمی و بدون وصله ممکن است حاوی یک آسیبپذیری شناختهشده باشد که مهاجم میتواند از آن برای اجرای کد مخرب روی سیستم استفاده کند. یا یک کارمند ممکن است فریب یک ایمیل فیشینگ را بخورد و اطلاعات ورود خود را به مهاجم بدهد.
به عنوان مثال، یک شرکت کوچک دارای یک وبسایت است که روی یک سرور وب اجرا میشود. این سرور وب به اینترنت متصل است و دارای یک فایروال برای محافظت از آن در برابر حملات است. همچنین، این شرکت دارای چندین کارمند است که از لپتاپهای خود برای دسترسی به وبسایت و سایر منابع شرکت استفاده میکنند.

سطح حمله این شرکت شامل موارد زیر است:
- سرور وب: مهاجمان میتوانند سعی کنند از آسیبپذیریهای موجود در سرور وب یا نرمافزار وب سرور برای اجرای کد مخرب، سرقت دادهها، یا از کار انداختن وبسایت استفاده کنند.
- فایروال: اگر فایروال به درستی پیکربندی نشده باشد، مهاجمان ممکن است بتوانند از آن عبور کرده و به سرور وب یا سایر دستگاههای شبکه دسترسی پیدا کنند.
- لپتاپهای کارکنان: اگر لپتاپهای کارکنان به بدافزار آلوده شوند، مهاجمان میتوانند از آنها برای دسترسی به شبکه شرکت و سرقت دادهها استفاده کنند.
- کارکنان: مهاجمان میتوانند از طریق مهندسی اجتماعی سعی کنند کارکنان را فریب دهند تا اطلاعات حساس را فاش کنند یا روی لینکهای مخرب کلیک کنند.
- محیط فیزیکی: اگر دفتر شرکت امنیت فیزیکی مناسبی نداشته باشد، مهاجمان ممکن است بتوانند به صورت فیزیکی به سرور وب یا سایر تجهیزات دسترسی پیدا کنند.
هر چه سطح حمله یک سازمان بزرگتر باشد، احتمال اینکه مهاجمان بتوانند یک آسیبپذیری را پیدا کرده و از آن سوءاستفاده کنند، بیشتر است. بنابراین، مدیریت و کاهش سطح حمله یک بخش مهم از هر استراتژی امنیت سایبری است.
SIEM: دیدبانی هوشیار بر سطح حمله
SIEM با جمعآوری و تجمیع دادههای امنیتی از منابع مختلف در سراسر زیرساخت فناوری اطلاعات سازمان، امکان تحلیل و شناسایی الگوهای مشکوک و تهدیدات بالقوه را فراهم میکند. این سیستمها با استفاده از تکنیکهای پیشرفته مانند همبستگی رویدادها، تحلیل رفتاری، و یادگیری ماشین، میتوانند حملات سایبری را در مراحل اولیه شناسایی کرده و به تیمهای امنیتی هشدار دهند. به عنوان مثال، SIEM میتواند با تحلیل لاگهای فایروال، تلاشهای ناموفق متعدد برای ورود به یک سیستم را شناسایی کرده و به عنوان یک حمله brute-force بالقوه هشدار دهد.
مدیریت سطح حمله با کمک SIEM
SIEM علاوه بر نظارت بر سطح حمله، میتواند به سازمانها در مدیریت و کاهش آن نیز کمک کند. با شناسایی و اولویتبندی آسیبپذیریها بر اساس شدت و احتمال بهرهبرداری، SIEM میتواند به تیمهای امنیتی در تخصیص منابع و تمرکز بر نقاط حساستر کمک کند. به عنوان مثال، اگر SIEM آسیبپذیری بحرانی در یک سرویسدهنده وب را شناسایی کند، تیم امنیتی میتواند اقدامات لازم برای وصله کردن یا ایمنسازی آن سرویسدهنده را در اولویت قرار دهد.
کاهش سطح حمله با SIEM
یکی از راهکارهای مؤثر در کاهش سطح حمله، استفاده از اطلاعات تهدیدات سایبری است. SIEM با تجمیع و تحلیل اطلاعات تهدیدات از منابع مختلف مانند فیدهای اطلاعاتی، گزارشهای امنیتی، و انجمنهای تخصصی، میتواند به سازمانها در شناسایی و پیشبینی حملات کمک کند. این اطلاعات میتوانند شامل جزئیات مربوط به روشها، ابزارها، و اهداف مهاجمان باشند، که به تیمهای امنیتی در تقویت دفاعیات خود و مقابله با تهدیدات کمک میکنند. به عنوان مثال، اگر SIEM اطلاعاتی در مورد یک بدافزار جدید که از یک آسیبپذیری خاص بهرهبرداری میکند دریافت کند، میتواند سیستمها را برای شناسایی و مسدود کردن این بدافزار پیکربندی کند.
همکاری SIEM و مدیریت سطح حمله: یک رویکرد جامع
مدیریت سطح حمله و استفاده از SIEM باید به عنوان یک فرآیند مستمر و پویا در نظر گرفته شود. با توجه به تحولات سریع در فناوری و تاکتیکهای مهاجمان، سطح حمله سازمانها نیز به طور مداوم در حال تغییر است. بنابراین، سازمانها باید به طور منظم سطح حمله خود را با استفاده از ابزارهای اسکن آسیبپذیری و تست نفوذ ارزیابی کرده و با استفاده از اطلاعات SIEM، آسیبپذیریها را شناسایی و برطرف کنند. به عنوان مثال، اگر یک آسیبپذیری جدید در یک نرمافزار پرکاربرد کشف شود، SIEM میتواند به سازمانها در شناسایی سیستمهایی که از این نرمافزار استفاده میکنند و نیاز به بهروزرسانی دارند، کمک کند.
علاوه بر این، همکاری و هماهنگی بین تیمهای امنیتی، مدیریت ریسک، و فناوری اطلاعات در مدیریت سطح حمله بسیار حائز اهمیت است. با اشتراکگذاری اطلاعات و تجربیات، این تیمها میتوانند به طور مؤثرتری در شناسایی و مقابله با تهدیدات همکاری کنند و امنیت سازمان را بهبود بخشند. به عنوان مثال، تیم امنیتی میتواند با تیم فناوری اطلاعات همکاری کند تا اطمینان حاصل شود که سیستمها و نرمافزارها به طور منظم بهروزرسانی میشوند و آسیبپذیریهای شناختهشده را برطرف میکنند.
جدول زیر حاوی مفاهیم این مقاله به زبان ساده است.
مفهوم | تعریف | مثال | نقش SIEM |
سطح حمله | مجموعهای از نقاط ورودی و آسیبپذیریها که مهاجمان میتوانند از آنها برای نفوذ به سیستمها و شبکهها استفاده کنند. | پورتهای باز، آسیبپذیریهای نرمافزاری، خطاهای پیکربندی، مهندسی اجتماعی | نظارت بر سطح حمله و شناسایی فعالیتهای مشکوک |
مدیریت سطح حمله | شناسایی، ارزیابی، و کاهش ریسکهای مرتبط با سطح حمله. | اسکن آسیبپذیری، تست نفوذ، وصله کردن سیستمها | شناسایی و اولویتبندی آسیبپذیریها، ارائه گزارشهای امنیتی |
کاهش سطح حمله | کاهش تعداد و شدت نقاط ورودی و آسیبپذیریها. | حذف سرویسها و پورتهای غیرضروری، بهروزرسانی نرمافزارها، آموزش کارکنان | استفاده از اطلاعات تهدیدات برای شناسایی و مسدود کردن حملات |
[1] Attack surface